Modelowy system na rzecz integracji społecznej

Nazwa rozwiązania: Model współpracy powiatowego urzędu pracy, ośrodka pomocy społecznej i organizacji pozarządowej w społeczności lokalnej

Rozwiązanie wypracowane w projekcie odpowiada na problem słabej koordynacji usług aktywizujących (integracji społecznej i zawodowej), jakim jest niedostateczna współpraca służb społecznych i służb zatrudnienia.

Zaproponowany w projekcie model współpracy opisuje zasady oraz sposób zawiązywania na szczeblu lokalnym sformalizowanych partnerstw trzech podmiotów: Ośrodka Pomocy Społecznej, Powiatowego Urzędu Pracy oraz organizacji pozarządowej z ewentualnym udziałem innych podmiotów (np. przedsiębiorców) w celu świadczenia usług aktywizujących na rzecz osób bezrobotnych. Podstawowym zadaniem narzędzia jest zaproponowanie takiej integracji podmiotów odpowiedzialnych za działania na rynku pracy, aby osiągnąć efektywne aktywizowanie osób wykluczonych społecznie lub zagrożonych marginalizacją społeczną. Szczególnie istotna w rozwiązaniu jest indywidualizacja świadczonego wsparcia, które jest dopasowane do potrzeb osób bezrobotnych. Poprzez lepsze zaadresowanie pomocy oraz wymianę informacji można wyeliminować przypadki otrzymywania przez osoby równoczesnego wsparcia z kilku różnych źródeł. Model opisuje działania niezbędne do utworzenia partnerstwa, schemat jego tworzenia oraz warunki wdrażania. Ponadto, rozwiązanie zawiera również katalog standardów usług świadczonych przez partnerstwo.

Kto może skorzystać:

Narzędzie jest przeznaczone dla pracowników publicznych instytucji pomocy społecznej i rynku pracy (powiatowych urzędów pracy i ośrodków pomocy społecznej) oraz instytucji pozarządowych działających w obszarze pomocy społecznej, operujących na wspólnym szczeblu lokalnym.

Innowacyjność:

Model wprowadza, niewystępującą w praktyce krajowej koncepcję stałego, trójstronnego partnerstwa lokalnego (przede wszystkim na poziomie gminnym). Cechą charakterystyczną jest włączenie do udziału w partnerstwie na równych prawach organizacji pozarządowej, która z zasady reprezentuje inne, mniej sformalizowane niż urząd podejście do klienta i świadczy na rzecz bezrobotnych niestandardowe usługi (dodatkowe kursy, konsultacje, możliwość wolontariatu itp.). Opracowane narzędzie wprowadza również niekonwencjonalne, zindywidualizowane a równocześnie – zintegrowane podejście do potrzeb klientów. Nowością jest standaryzacja świadczonych usług i udział samych bezrobotnych w kształtowaniu form pomocy tak, aby były one mozliwie najlepiej dostosowane do indywidualnych potrzeb odbiorców.

Skuteczność:

Ocena skuteczności modelu była prowadzona przez autora projektu oraz niezależnego zewnętrznego ewaluatora. W opinii badanych przedstawicieli wszystkich trzech uczestników partnerstwa nastąpiła poprawa zrozumienia wzajemnych potrzeb i występujących ograniczeń a także usprawnienie przepływu informacji. Wzrosła również gotowość do współpracy. Wspomniane elementy stanowiły bezpośredni cel projektu, co przesądza o jego powodzeniu. Jakość wsparcia oceniana jest przez ponad połowę odbiorców (bezrobotnych) wyżej niż pomoc otrzymywana do tej pory, co w dużej mierze można przypisać partycypacji w projekcie organizacji pozarządowych. Organizacjom takim łatwiej jest zdobyć zaufanie, a przez to zbudować dobrą relację z klientami. Przekłada się to na lepsze poznanie sytuacji osobisto-zawodowej osób wykluczonych społecznie.

Elementy składowe (do zastosowania w praktyce):

• Opis modelu współpracy powiatowego urzędu pracy, ośrodka pomocy społecznej i organizacji pozarządowej w społeczności lokalnej w celu realizacji usługi integracji społeczno-zawodowej

Dokument opisuje narzędzie, schemat jego tworzenia oraz warunki wdrażania; wprowadza definicje partnerów, ich ról/funkcji; zawiera wskazówki na temat wyboru usługi; zwraca uwagę na prawne uwarunkowania form partnerstwa, dopuszczalne prawnie sposoby finansowania usługi i działań partnerstwa.

• Raport na temat wyników testowania modelu współpracy powiatowego urzędu pracy, ośrodka pomocy społecznej i organizacji pozarządowej w społeczności lokalnej w celu realizacji usługi integracji społeczno-zawodowej

Dokument zawiera szczegółową charakterystykę modelu, opisuje dobór grup docelowych klientów, listę podstawowych wskaźników oceny efektów wsparcia, które były wykorzystywane przez partnerstwa w trakcie testowania narzędzia. Przedstawia również korzyści wynikające ze stosowania narzędzia, ograniczenia występujące w jego wdrażaniu, zawiera również próbę oszacowania efektywności.

• Instrukcja stosowania modelu współpracy powiatowego urzędu pracy, ośrodka pomocy społecznej i organizacji pozarządowej w społeczności lokalnej w celu realizacji usługi integracji społeczno–zawodowej

Instrukcja obejmuje propozycje i wskazówki dotyczące tworzenia i funkcjonowania lokalnego partnerstwa oraz prowadzenia przez nie usług dla marginalizowanych osób bezrobotnych. Instrukcja przeznaczona jest dla instytucji rynku pracy, instytucji pomocy społecznej, organizacji pozarządowych oraz innych instytucji i organizacji lokalnych zainteresowanych współpracą w celu wspierania osób bezrobotnych znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji. Zawiera konkretne przykłady standardów wsparcia partnerskiego oraz charakterystykę partnerstw lokalnych będących produktem fazy testowania narzędzia.

• Rekomendacje dotyczące wprowadzenia zmian prawnych w obszarze działania Modelowego systemu na rzecz integracji społecznej

Dokument charakteryzuje zadania i uprawnienia służb zatrudnienia i pomocy społecznej na tle zmieniającej się sytuacji prawnej, w szczególności – po 1989 roku. Przedstawia opinie członków partnerstw działających w projekcie, a także komentarze dotyczące planowanych nowelizacji ustaw o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o pomocy społecznej.