Szlifowanie diamentów - innowacyjne programy wsparcia uczniów uzdolnionych w zakresie nauk matematycznych i przyrodniczych

Opis rozwiązania:

Nazwa rozwiązania: Innowacyjne programy wspierania uzdolnień w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych oraz innowacyjny program wsparcia psychologiczno-pedagogicznego uczniów uzdolnionych, ich rodziców i nauczycieli

Rozwiązanie wypracowane w projekcie powstało w związku z niewystarczającej ilością i jakością systemowych rozwiązań i narzędzi wsparcia uczniów uzdolnionych w zakresie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych. Wiedza na temat korzyści płynących ze wspierania uzdolnień nie jest powszechna w społeczeństwie, a dostępne systemy wsparcia (na przykład kursy przygotowawcze na studia realizowane na uczelniach, indywidualny tok nauki) są nieadekwatne do potrzeb i nieefektywne.

Zaproponowane w projekcie rozwiązanie ma na celu zwiększenie motywacji uczniów uzdolnionych do kontynuowania nauki na studiach na kierunkach matematyczno-przyrodniczych. Proponowane rozwiązanie obejmuje siedem programów wspierania uzdolnień uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (w zakresie następujących nauk matematyczno-przyrodniczych: matematyka, fizyka, chemia, biologia, geografia, astronomia, informatyka) oraz program wsparcia psychologiczno-pedagogicznego uczniów uzdolnionych, ich rodziców i nauczycieli.

Model wspiera środowisko szkolne i rodzinne ucznia w diagnozowaniu i rozwijaniu jego uzdolnień. Oferuje cykliczne, kilkudniowe zajęcia (6 cyklicznych zjazdów w ciągu 2 lat szkolnych), nie odrywając ucznia od jego środowiska społeczno-wychowawczego. Ponadto zapewnia zajęcia realizowane w sposób i w klimacie zbliżonym do akademickiego modelu mistrzostwa, umożliwiając w ten sposób rozbudzenie i/lub utrwalenie zainteresowań, poznanie danej dyscypliny naukowej i jej warsztatu naukowo-badawczego oraz możliwych ścieżek kariery edukacyjnej. Proponuje także w okresach pomiędzy zjazdami wsparcie tutorskie, wzmacniające podmiotowe traktowanie uczniów oraz wspomagające w realizacji zaplanowanych celów, a także uwzględnia równoległą pomoc pedagogiczno-psychologiczną, dzięki której zdolni uczniowie dużo wcześniej niż dotychczas zyskają zarówno kompetencje twarde, jak i miękkie, a tym samym będą mogli  optymalnie wybrać kierunek studiów.

Kto może skorzystać:

Rozwiązanie może być stosowane przez nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz uczniów tych szkół. Dodatkowo rozwiązanie może być stosowane przez instytucje edukacyjne zainteresowane wspieraniem uczniów uzdolnionych, tj. organizacje pozarządowe, uczelnie wyższe, placówki pracy pozaszkolnej.

Innowacyjność:

Rozwiązanie umożliwia całościowe i długofalowe podejście do kształcenia uzdolnień
z uwzględnieniem czynnika psychologicznego i roli otoczenia ucznia (jego nauczycieli i rodziców). Wsparcie adresowane jest do szerszej wiekowo grupy uczniów (już od szkoły podstawowej), nie koncentruje się wyłącznie na młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych. Nie ogranicza ono się także do wsparcia doraźnego, ale przewiduje systematyczną, rozłożoną na wiele sesji i wspartą pomocą zdalną pomiędzy sesjami, pracę z uczniem, co ułatwi uczniowi podjęcie decyzji o kształceniu na świadomie wybranym kierunku studiów. Ponadto nie wymaga ono oderwania ucznia od jego środowiska, jak w wypadku ośrodków kształcenia z internatami, a wręcz przeciwnie – angażuje środowisko ucznia w sprawę jego rozwoju i wsparcie przy wyborze kierunku studiów.

Skuteczność:

Rozwiązanie zostało przetestowane w praktyce oraz poddane ewaluacji zewnętrznej. Wyniki potwierdzają jego skuteczność. Przykładowo: u 60% uczniów wzrosła motywacja do rozwijania uzdolnień i kontynuowania nauki na studiach matematyczno-przyrodniczych, u 80% uczniów stwierdzono wzrost wiedzy w zakresie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, u 60% uczniów stwierdzono wzrost kompetencji społecznych, u 80% nauczycieli stwierdzono wzrost kompetencji pedagogicznych dotyczących wspierania ucznia zdolnego.

Elementy składowe (do zastosowania w praktyce):

• Pakiet siedmiu innowacyjnych programów wspierania uzdolnień uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w zakresie następujących nauk matematyczno-przyrodniczych: matematyka, fizyka, chemia, biologia, geografia, astronomia, informatyka.
  
  
• Program wsparcia psychologiczno-pedagogicznego uczniów uzdolnionych, ich rodziców i nauczycieli, przeznaczony dla specjalistów z zakresu psychologii, psychologii społecznej, pedagogiki i pedagogiki specjalnej.
  
  
• Przewodnik dla użytkowników produktu finalnego.

Dodatkowo w ramach rozwiązania są dostępne:

• Diagnoza: Bariery społeczne w edukacji dziewcząt z małych miejscowości na Dolnym Śląsku, które przejawiają uzdolnienia w kierunkach matematyczno-przyrodniczych i zamierzają podjąć studia na tych kierunkach.

Produkt dostępny w wyszukiwarce IP pod adresem: https://zasobyip2.ore.edu.pl/pl/publications/search?projectDecisionNumber=POKL.03.03.04-00-053%2F10-00